Vol 2, No 2 (2009)
Prace poglądowe
Published online: 2009-04-09
Białko Klotho a przewlekła choroba nerek
Forum Nefrologiczne 2009;2(2):69-73.
Abstract
W 1997 roku dr Kuro-o i wsp. odkryli gen Klotho
i nazwali go imieniem jednej z Mojr (tej, która nawijała
na wrzeciono nić życia). Ekspresja białka Klotho
zachodzi w różnych tkankach, szczególnie cewkach
dystalnych w nerce, splocie naczyniówkowym
w mózgu oraz w przytarczycach. Białko Klotho ma
też aktywność b-glukuronidazy. Zwierzęta pozbawione
tego genu wykazują cechy przedwczesnego starzenia
się. Jest ono kofaktorem dla czynnika wzrostowego
fibroblastów 23 (FGF23). Czynnik FGF23 to
jeden z najnowszych członków rodziny FGF — pochodzący
z kości hormon fosfaturyczny, który hamuje
nerkową reabsorpcję fosforanów i powoduje
ich wydalanie oraz — poprzez hamowanie 1a-hydroksylazy
i stymulowanie 24-hydroksylazy — powoduje
zmniejszenia stężenia 1,25(OH) witaminy D3.
System Klotho/FGF23 ma zatem przeciwstawne
działanie do witaminy D poprzez działanie: 1a-hydroksylazy
(w nerce), 24-hydroksylazy (w nerce)
oraz PTH (w przytarczycach). Efektem tego jest
zmniejszenie stężenia witaminy D3. Stężenie białka
Klotho jest zmniejszone w przewlekłej chorobie nerek.
Myszy bez genu Klotho i pacjenci ze schyłkową
niewydolnością nerek mają wspólne cechy, takie jak:
hiperfosfatemia, zwapnienia naczyń czy wysokie stężenie
FGF23. Z drugiej strony białko Klotho powoduje
powstanie insulinooporności i wszystkie związane
z tym konsekwencje. Czyżby to była cena za wydłużenie
życia przy „nadaktywnym” genie Klotho?
Keywords: białko Klothoprzewlekła choroba nerekFGF23witamina D3