Basic HTML Version
10
www.fmr.viamedica.pl
WYBRANE
PROBLEMY
KLINICZNE
znaczyć, że kliniczne cechy HCM nie będą
się objawiać u wszystkich osób z defektem
genetycznym [24–26].
Gen MYBPC3
Gen MYBPC3, kodujący białko C wiążące
miozynę, jest najczęściej odpowiedzialny za
rozwój HCMw krajach europejskich. Zloka-
lizowany jest na 11 chromosomie. Naukow-
cy wyodrębnili 150 mutacji występujących
w tym genie. Występuje najmniej około 150
różnych mutacji genu MYBPC3 [27].
Kardiomiopatia rozstrzeniowa
Najczęstszą przyczyną niewydolności serca
(HF,
heart failure
) jest kardioimiopatia roz-
strzeniowa (DCM,
dilated cardiomiopathy
).
Choroba ta jest niejednorodna pod wzglę-
dem klinicznym i genetycznym. Możemy
wyróżnić rodzinną kardiomiopatię rozstrze-
niową i kardiomiopatie rozstrzeniową nie-
występującą rodzinnie [1].
Rodzinna kardiomiopatia rostrzeniowa
U około 25% osób z idiopatyczną kardio-
miopatią rozstrzeniową (iDCM) występuje
postać jednogenowa rodzinna. Rodzinna
DCMcharakteryzuje się różnymi modelami
dziedziczenia, różnymi fenotypami oraz mu-
tacjami w obrębie różnych genów i
loci
.
W większości przypadków stwierdza się au-
tosomalny dominujący model dziedziczenia,
poza tym autosomalny recesywny, sprzężo-
ny z chromosomemX oraz związany z DNA
mitochondrialnym. Dotychczas określono
9 genów odpowiedzialnych za powstanie ro-
dzinnej DCM. Są to: kodujące białka struk-
turalne kardiomiocytu (dystrofina, alfa-sar-
koglikan, desmina, sercowa aktyna, tityna),
białka kurczliwe (łańcuch ciężki alfa-miozy-
ny sercowej, troponina T, alfa-tropomiozy-
na) i laminy A/C oraz dodatkowo opisano
kilkanaście
loci
chromosomalnych bez iden-
tyfikacji defektu genetycznego [1].
Gen dystrofiny jest jednym z najlepiej
poznanych genów odpowiedzialnych za roz-
wój DCM, zlokalizowany na długim ramie-
niu chromosomuX. Dystrofina to białko sta-
bilizujące połączenia między sarokolemmą
a aparatem kurczliwym w mięśniach. Muta-
cje zachodzące w tym genie powodują całko-
wity brak lub niedobór dystrofiny. Niedobór
tego białka prowadzi do wystąpienia zespo-
łów neurologicznych—dystrofii mięśniowej
Duchenna lub Beckera. Wtych przypadkach
bardzo często dochodzi do upośledzenia
funkcji mięśnia sercowego i rozwoju typowej
kardiomiopatji rozstrzeninowej. Występuje
także defekt dystrofiny objawiający się zni-
komymi lub nieobecnymi uszkodzeniami
mięśni szkieletowych u mężczyzn, dominu-
je natomiast poważne zaburzenie czynności
serca. Mutacje w obszarze 5’ genu dystrofi-
ny mogą powodować wybiórcze uszkodzenia
mięśnia sercowego [28].
Kardiomiopatie rozstrzeniowe
niewystępujące rodzinnie
Większość występujących DCM wynika
z nakładania się wpływu środowiska i pre-
dyspozycji genetycznych. Kardiomiopatia
rozstrzeniowa niewystępująca w rodzinie
jest uwarunkowana wielogenowo [1].
Prowadzone są badania, których celem
jest zidentyfikowanie genów odpowiedzial-
nych za występowanie DCM i HF. Wykorzy-
stuje się tzw. markery genetyczne. Warianty
polimorficzne genów sąmarkerami genetycz-
nymi mającymi zastosowanie w badaniach
poligonowego podłoża HF. Warianty poli-
morficzne genów, których produkty białkowe
biorą udział w patogenezie tego zespołu, są
nazywane genami kandydatami. Geny podat-
ności (
susceptibility genes
) to geny zaangażo-
wane w patofizjologię choroby, wpływające
na jej wystąpienie, natomiast genymodyfiku-
jące (
modifier genes
) to geny potencjalnie
związane z nasileniem choroby, wpływające
na jej przebieg (gdy ta już się ujawni) [1].
Histopatologiamutacji wywołującejDCM
jest inna niż ta wywołującaHCM i w znakomi-
tej większości niespecyficzna. Mutacje miozy-
Histopatologia mutacji
wywołującej DCM jest
inna niż ta wywołująca
HCM i w znakomitej
większości
niespecyficzna